Bouwend Nederland Vakgroep GLAS is een samenwerking aangegaan met VluchtelingenWerk Nederland om statushouders op te leiden tot (assistent) glaszetter. In deze ‘proeftuin’ participeren werkgevers, arbeidscoaches en het ontmoetingsproject Bekend Maakt Bemind van VluchtelingenWerk. Met vaktaal en vakvaardigheden als belangrijk aandachtspunt.

Elkaar begrijpen én begrepen worden is de kern van optimaal functioneren. Zowel op de werkvloer als daarbuiten, zodat je je in een nieuw land sneller thuis voelt en deel kunt uitmaken van de maatschappij. Bovendien kent de Nederlandse taal allerlei bijzondere spreekwoorden, gezegden en vaktaal. En dat kan best lastig zijn. Zo vertelt ook Irene Wing Easton, schrijfster én taalcoach bij VluchtelingenWerk Nederland. In haar columns schrijft Irene over de bijzondere belevenissen met haar Syrische taalmaatjes Alzina en Yara^[1]:

‘Maar nu zitten Yara en ik al op leesniveau 2, de bibliotheek heeft speciale boeken voor volwassenen én vandaag hebben we een detectiveverhaal te pakken! Het verhaal gaat over een balletdanser die vermoord is met een touw. Voor dat touw moeten we even een afbeelding googelen. Langzamerhand krijgen we meer over de balletdansers te weten. Eentje is er biseksueel. ‘Bi-seks-u-eel.’ Yara’s vinger blijft steken. ‘Wat is dat?’ ‘Iemand die soms op een man en soms op een vrouw verliefd wordt’, leg ik uit. ‘In Nederland is dat geen probleem’, voeg ik er voor de zekerheid maar even aan toe. Yara luistert aandachtig. Mijn woorden moeten landen en daar heeft ze even tijd voor nodig. Haar blik wordt onzeker. ‘Ik heb dat nog nooit gehoord’, zegt ze. Verlegen stopt ze haar hoofd in haar handen. ‘Dat woord hebben we in het Arabisch niet.’

Deze persoonlijke begeleiding en tijd van een taalcoach is er niet altijd op de werkvloer. Op de werkvloer en on the job is beroepsgerichte taal nodig over gereedschappen, materialen en bepaalde handelingen. Daarom wordt tijdens de proeftuin de Vaktaal app ingezet. Voor statushouders én werkgevers. De Vaktaal app is een instrument waarmee je op een snelle en uitdagende manier de vaktaal kunt leren. De app wordt tijdens en waar mogelijk zelfs voorafgaand aan het leerwerktraject zelfstandig gebruikt om te oefenen en wordt ingezet als aanvulling op de lesmaterialen, training en praktijk.

Op deze manier kunnen statushouders, die in opleiding zijn tot assistent glaszetter, de Vaktaal app gebruiken, waar ze ook zijn. Alle woorden, zoals Gelaagd Glas of Spiegelglas, veiligheidsschoenen en glaszuiger zijn gekoppeld aan een foto en een Nederlandstalig geluidsfragment. De glasbedrijven met statushouders in opleiding kunnen nieuwe woorden in de Vaktaal app laten toevoegen. Tevens kan de gebruiker zelf tijdens de opleiding via hun telefoon foto’s aanleveren van de voor hen onbekende machines of materialen. Het betreffende woord wordt vervolgens door het bedrijf toegevoegd aan de lijst van te leren woorden.

VluchtelingenWerk en Vakgroep GLAS zijn blij dat dit instrument wordt gebruikt in de proeftuin. Uit onderzoek en eerdere ervaringen blijkt dat taal een kritische succesfactor is voor het slagen van een anderstalig leerwerktraject. Door op deze simpele manier de woordenschat op gebied van vaktaal uit te breiden wordt er instructietijd bespaard en kunnen nieuwe medewerkers sneller handelingen verrichten. Alle woorden worden niet tegelijk aangeleerd, als bedrijf geef je zelf urgentie aan welke woorden het eerst aangeleerd moeten zijn. Zo kunnen zelfstandig één voor één woorden geoefend worden, maar ook in samenspraak met een buddy op de werkvloer.

De Vaktaal app wordt nu ingezet voor de glasbranche, maar is voor veel meer beroepen ingericht en zelf bedrijfsspecifiek te maken. Vanuit een bibliotheek van plaatjes en eigen woordenlijsten en mate van urgentie qua deellijsten kan maatwerk geleverd worden. Naast het feit dat de nieuwe werknemer op deze manier leert spreken en luisteren vanuit afbeeldingen en foto’s, is er ook in deze app een bibliotheek beschikbaar die bij werkinstructies door collega’s geraadpleegd kan worden. Zo werkt het twee kanten op!  Eerste stap hierbij is dat werkgevers en collega’s een lijst maken wat de belangrijkste woorden zijn om ergens te starten.

Meer weten over de proeftuin? Of de Vaktaal app?

Neem dan contact op met
Cor Wittekoek, Vakgroep Glas: c.wittekoek@bouwendnederland.nl
Erna Geleijnse, VluchtelingenWerk:  e.geleijnse@vluchtelingenwerk.nl